Teitl y prosiect: The Lives and Afterlives of Medieval Manuscripts in the Libraries of the Welsh Gentry.
Ymchwilydd Doethurol: Isabel Tookey
Goruchwylir gan: Dr Shaun Evans a'r Athro Sue Niebrzydowski

Treuliodd y rhan fwyaf o lawysgrifau canoloesol Cymru ganrifoedd o'u bywydau yn llyfrgelloedd a chasgliadau bonedd Cymru. Bydd y prosiect ymchwil hwn yn archwilio sut y casglodd a gwerthfawrogiodd y perchnogion hyn eu llyfrau, gan ystyried rhwydweithiau casglu a diwylliant deallusol y bonedd. Ar ben hynny, unwaith y bydd y llawysgrifau'n rhan o gasgliadau preifat, nod y prosiect hwn yw deall eu defnydd. Mae hyn yn cynnwys cop茂o ac argraffu, neu ddiffyg cop茂o ac argraffu, yn ogystal 芒 sut yr oedd y llawysgrifau'n ymddangos mewn cyhoeddiadau a llenyddiaeth casglwyr ac academyddion tra roeddent mewn casgliadau preifat.
Bydd y prosiect ymchwil hwn hefyd yn ymchwilio i effaith barhaol perchnogaeth llawysgrifau bonedd. Yr effaith ar y llawysgrifau eu hunain, o ran cadwraeth a rhwymo. Yn ail, sut y gwnaeth y ffaith bod y llawysgrifau hyn mewn casgliadau lle'r oedd mynediad yn cael ei reoli gan unigolion preifat yn effeithio ar ddealltwriaeth o'r llawysgrifau hyd at y presennol. Ar ben hynny, gan fod y llawysgrifau'n adnodd sylfaenol ar gyfer astudio Cymru ganoloesol, sut y mae rheolaeth drostynt wedi effeithio ar ddealltwriaeth o'r cyfnod canoloesol yn fwy cyffredinol. Yn olaf, bydd yn archwilio sut y gellir gwneud y casgliadau hyn, sydd bellach i raddau helaeth ddim gyda'i gilydd nac mewn sefydliadau eraill, yn hygyrch i ymchwilwyr.