Mae cydnabyddiaeth eisoes fod y dylifiad enfawr o鈥檙 d诺r croyw hwn i鈥檙 Arctig o bosib yn dyngedfennol o ran yr hinsawdd. Hynny yw, fe all greu newid di-droi鈥檔-么l yn un o systemau鈥檙 byd yr ydym yn ddibynnol arno.
Gyda hyn mewn golwg, mae eigionegwyr ym Mhrifysgol 天天吃瓜yn arwain t卯m ymchwil trawsiwerydd sy鈥檔 ceisio deall yn well sut y bydd d诺r croyw yn effeithio ar batrymau tywydd yn y tymor byr ac i wella modelau rhagweld yr hinsawdd i鈥檙 dyfodol. Amcan arall sydd ganddynt yw rhagfynegi newidiadau posib i haenau鈥檙 cefnfor, ac i sut mae cefnforoedd yn cylchdroi ac yn cludo gwres tua鈥檙 gogledd yn yr Iwerydd.
Yr Athro Yueng-Djern Lenn, Athro Eigioneg ym Mhrifysgol 天天吃瓜sy鈥檔 arwain y project, ac fe鈥檌 hariennir gan NERC, sef Cyngor Ymchwil Amgylchedd Naturiol.
Meddai:
Yr Arctig yw鈥檙 gronfa d诺r croyw fwyaf ar y blaned. Ar hyn o bryd mae patrymau cylchdroi yn dal y rhan fwyaf o鈥檙 d诺r croyw yng nghylchgerrynt Beaufort yr Arctig. Y cwestiwn yw beth fydd yn digwydd pe bai鈥檙 d诺r croyw hwn yn cael ei ryddhau鈥檔 sydyn o鈥檙 moroedd i鈥檙 cefnfor.
Oherwydd bod d诺r croyw yn ysgafnach na d诺r heli mae modd iddo newid y ffordd y mae haenau d诺r gwahanol yn cymysgu. Gall hyn yn ei dro effeithio ar symudiad cerrynt cefnforol a chylchdroad a chludiant haenau o dd诺r cynhesach ac oerach yn ddwfn yn y cefnforoedd. Mae'r rhain mor fawr fel y gallent ddylanwadu ar y jetlif, ac, o ganlyniad, ar ein systemau tywydd.
鈥淵n ddi-os mae d诺r croyw eisoes yn cyrraedd yr Iwerydd, ac, weithiau, yn cyfrannu at newid yn llwybr stormydd yr Iwerydd tuag at Brydain. Ond, nid ydym yn gwybod yn iawn sut y bydd rhyddhau symiau mawr o dd诺r croyw yn effeithio ar yr ymwneud rhwng rhew, y cefnfor ac atmosffer yng nghylchdroad yr Arctig a Gogledd Iwerydd. A fydd yr holl system yn medru amsugno鈥檙 d诺r ac addasu, neu a fydd yn digwydd mor sydyn fel bod hynny鈥檔 newid y patrymau cylchdroi presennol, ac a fyddwn ni鈥檔 gweld 么l-effeithiau hyn? Awgrymaf mai鈥檙 olaf sydd fwyaf tebygol, o ystyried y tywydd yr ydym wedi ei brofi yn y blynyddoedd diweddar.
Mae t卯m Lenn ym Mhrifysgol 天天吃瓜yn arbenigwyr yn nyfroedd yr Arctig ac mewn cymysgu cefnforol. Eu gwaith fydd dadansoddi data a gesglir o rwydwaith o fwiau ac arnofwyr proffilio sy鈥檔 casglu data mewn mannau strategol ar draws yr Iwerydd. Byddant wedyn yn adeiladu ar ddamcaniaeth a ddatblygwyd gan ragflaenydd Lenn yn Ysgol y Gwyddorau Eigion, Yr Athro John Simpson. Bydd y t卯m yn defnyddio鈥檙 data i gymharu gyda鈥檙 efelychydd / model cyfrifiadurol diweddaraf ym Mhrifysgol Texas a鈥檌 wella. Bydd cydweithwyr ar y project ym Mhrifysgol Exeter a鈥檙 Ganolfan Eigioneg Genedlaethol (National Oceanography Center) yn casglu鈥檙 rhagfynegiadau o ran y tywydd a鈥檙 hinsawdd.
